Trà Thiết Quan Âm

Trà Thiết Quan Âm là một trong “Thập đại danh trà” của Trung Quốc. Trà được đánh giá cao vì sự tinh tế, thanh tao, với hương trà thơm nhẹ nhàng của hoa lan, màu nước trà vàng sáng ánh kim và vị trà thanh nhẹ. Cùng Trà Việt tìm hiểu về loại trà rất nổi tiếng này nhé.

Trà Thiết Quan Âm là gì?

Trà Thiết Quan Âm, hay còn gọi là Tie Guan Yin tea – 鐵觀音,  có vẻ ngoài khá giống với Trà Ô Long, và được xếp vào nhóm trà olong.  Đây là loại trà nổi tiếng của vùng An Huy, Phúc Kiến. Trà được chế biến từ cây trà có giống cùng tên: Thiết Quan Âm. Nó được xếp vào “thập đại danh trà” của Trung Quốc – là một trong 10 loại trà ngon nhất mà người sành trà đều muốn được thưởng thức.

Trà Thiết Quan Âm được ưa chuộng và dễ tìm kiếm nhất trên thị trường hiện nay là Thiết Quan Âm xanh, với hương vị tươi mới, nhẹ nhàng, và mùi hương hoa lan lôi cuốn. Nhưng theo cách chế biến truyền thống thì trà sẽ được rang khá mạnh, cánh trà ngả sang màu nâu đỏ, và có hương vị của hạt rang. Tại Trà Việt đang bán loại Thiết Quan Âm xanh.

Một điểm đơn giản để phân biệt trà Thiết Quan Âm với trà Ô Long là trà Thiết Quan Âm không có cọng mà chỉ có lá. (Trong khi Trà Ô Long sẽ gồm một búp trà một tôm 2-3 lá, cọng thấy rất rõ).

Hương vị của trà Thiết Quan Âm  

Loại trà này rất dễ pha, nên dùng nước đang sôi rót vào ấm, như vậy hương trà mới thoát ra hết. Trà khi pha sẽ tỏa ra mùi thơm như hoa lan, còn có cả mùi hạt dẻ nhè nhẹ. Đây chính là đặc điểm khác biệt lớn nhất giữa Trà Thiết Quan Âm và trà Ô Long.

Trà khi pha ra có màu nước vàng ánh kim rất trong. Hương thơm nhẹ nhàng của hoa lan. Vị trà chát thanh, nhẹ nhàng, không có vị đắng gằn hay chát mạnh. Khi thưởng thức trà nên uống từng ngụm nhỏ, đầu lưỡi chuyển nhẹ để các gai vị giác trên lưỡi tiếp xúc với nước trà. Sau đó nuốt từ từ, cảm nhận hương thơm và vị chát dịu của trà.

Tác dụng của Trà Thiết Quan Âm

Trà Thiết Quan Âm có rất nhiều lợi ích cho sức khoẻ mà khoa học và y học đã chứng minh. Trong trà Thiết Quan Âm có hơn 30 loại khoáng chất, trong đó có Kali, Flo, đặc biệt hàm lượng nguyên tố Selen cao nhất. Những khoáng chất này có thể thúc đẩy việc sản sinh kháng thể và miễn dịch. Tăng cường khả năng ngừa bệnh của cơ thể, có tác dụng trị bệnh mạch vành. Ngoài ra, mùi thơm của loại trà này rất có ích cho việc dưỡng sinh, chăm sóc sức khỏe khiến cho tâm trạng vui tươi sảng khoái.

Dưới đây là 6 tác dụng chính của Trà Thiết Quan Âm với sức khoẻ:

1. Thúc đẩy sự thư giãn: Hương thơm và hương vị nhẹ nhàng của trà Thiết Quan Âm có tác dụng thư giãn tinh thần, giúp giảm căng thẳng và lo âu.
2. Hỗ trợ tiêu hóa: Một số thành phần trong trà Thiết Quan Âm có khả năng hỗ trợ tiêu hóa, giảm triệu chứng khó tiêu và đầy bụng.
3. Giảm viêm nhiễm: Các chất chống viêm và chất chống oxy hóa có thể có trong trà Thiết Quan Âm có thể giúp giảm viêm nhiễm và bảo vệ cơ thể khỏi tổn thương tế bào.
4. Hỗ trợ giảm cân: Các loại khoáng chất trong trà Thiết Quan Âm có thể có tác dụng hỗ trợ quá trình đốt cháy mỡ và kiểm soát cân nặng.
5. Tăng cường hệ miễn dịch: Các chất chống oxy hóa và vitamin C trong trà Thiết Quan Âm có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật.
6. Giảm căng thẳng và mệt mỏi: Trà Thiết Quan Âm thường được coi là một loại trà giúp giảm căng thẳng và mệt mỏi, giúp cơ thể thư giãn và tái tạo năng lượng.

Cách pha trà Thiết Quan Âm ngon

Trà Thiết Quan Âm là một trong những loại trà oolong hàng đầu để thử nếu bạn là người mới bắt đầu với trà. Bạn có thể pha trà này theo nhiều cách và thậm chí có thể sử dụng nước đang sôi mà không làm hỏng hương vị.

• Đầu tiên, bạn nên tráng nưới sôi toàn bộ ấm chén.
• Cho 5-8g trà vào ấm trà. Bạn có thể điều chỉnh gia giảm lượng trà trong những lần pha sau để chọn được lượng trà phù hợp nhất.
• Đánh thức trà: Rót nước xấp mặt trà, lắc đều và rót ra thật nhanh. Thao tác này giúp lá trà dễ dàng bung nở hơn trong quá trình pha.
• Rót nước sôi ở nhiệt độ khoảng 95℃ – 98℃ vào ấm trà. Lượng nước khoảng 120-150ml.
• Hãm trà trong khoảng 20-30 giây, sau đó rót toàn bộ trà trong ấm vào các chén trà. Sau khi đã rót hết trà trong ấm ra, mở nắp ấm để xác trà nguội bớt. Khi nào uống lần tiếp theo thì lại tiếp tục châm thêm nước vào ấm. Có thể pha từ 5-7 lần nước.
• Giờ thì thưởng trà thôi.

Cùng xem video để pha trà Thiết Quan Âm dễ dàng hơn nhé

Một số lưu ý để pha trà ngon hơn:

• Cho thêm trà nếu bạn muốn uống đậm hơn chứ không ngâm lâu hơn
• Khi pha trà, nếu muốn nước trà trong và đẹp thì nên rót nước vào ấm thật nhẹ tay, hạn chế để xác trà bị đảo nhiều trong ấm. Khi rót trà cũng nên rót nhẹ tay, nước trà sẽ rất trong và đẹp
• Để dễ dàng quan sát và kiểm soát chất lượng trà, nên pha trà Thiết Quan Âm bằng ấm trà thủy tinh  hoặc ấm sứ. Đây là hai chất liệu phản ánh trung thực chất lượng trà mà lại dễ vệ sinh, không bám mùi. Có thể dùng để pha rất nhiều loại trà khác nhau.

Cách bảo quản để giữ trà Thiết Quan Âm ngon lâu

Trà Thiết Quan Âm là loại sản phẩm rất nhạy cảm với không khí và dễ bị mất mùi, mất vị khi bảo quản không tốt.

• Nếu chưa dùng đến, bạn có thể bảo quản nó ở ngăn đông tủ lạnh khi nó còn túi hút chân không.
• Nếu bạn đã mở ra, tốt nhất, hãy dùng nó trong vòng 15 ngày. Sau mỗi lần dùng, hãy đậy kín hoặc buộc chặt miệng túi để tránh ánh sáng và không khí tràn vào.
• Không để trà ở nơi ẩm ướt hoặc có ánh sáng chiếu trực tiếp vào
• Không để gói trà đã mở ở gần các gia vị có mùi mạnh như bột cà ri, cà phê, thuốc lá…

Nguồn gốc của trà Thiết Quan Âm

Có rất nhiều câu chuyện lí giải nguồn gốc của loại trà này, dưới đây là một ví dụ.

Thiết Quan Âm là tên một danh trà của huyện An khê, tỉnh Phúc Kiến. Loại trà này được biết đến từ thời nhà Thanh với câu chuyện về một người trồng trà sùng Phật tên Ngụy Ẩm. Ông mỗi ngày đều dâng lên Phật Bà ba chén trà liên tục suốt 10 năm trời. Một đêm ông nằm mơ thấy Quan Thế Âm dẫn lên một khe núi chỉ cho một cây trà.

Sáng hôm sau, ông theo sự ứng mộng lên núi tìm được cây trà giống hệt trong mộng. Ngụy Ẩm bứng cả cây về trồng trong vườn nhà. Vài năm sau cây tươi tốt ông thu hái và chế ra một thứ trà ngon tuyệt vời. Lá trà sinh ra có mùi thơm nức mũi, xa gần đều ngửi thấy. Khi đóng bánh cứng nặng và có màu đen như sắt. Sợi trà cong xoắn, cho nước hãm màu xanh lục. Hương vị thơm ngon hơn hẳn các thứ trà khác ở địa phương. Ông đặt tên là trà Thiết Quan Âm và từ đó trở thành một danh trà nổi tiếng trên thế giới.

Cách làm trà Thiết Quan Âm

Thiết Quan Âm là một loại trong nhóm trà Ô Long. Chính vì vậy, cách làm trà cũng tuân thủ theo phương pháp chế biến trà olong, nghĩa là đòi hỏi một quy trình chế biến rất phức tạp với nhiều máy móc hiện đại. Và sự khéo léo cũng như kinh nghiệm dàu dạn của người làm trà sẽ quyết định rất lớn đến chất lượng của trà được tạo ra.

Đặc điểm của cây trà Thiết Quan Âm

Cây trà Thiết Quan Âm bẩm sinh vốn yếu mềm nên phải chăm sóc kỹ. Cuối tháng ba hàng năm cây trà đâm chồi, đầu tháng năm bắt đầu thu hái. Cây trà ra búp quanh năm, nhưng sản lượng mùa xuân là nhiều nhất. Hương trà mùa thu là thơm đượm nhất.

Trà sau khi làm khô cần dùng tấm vải trắng bao bọc lá trà, vừa xe nhẹ vừa thu gọn bao trà. Trải qua 25 lần xe nhẹ, hong khô xong lại hong khô bằng nhiệt độ thấp, caffein trong lá trà sẽ thăng hoa, kết tụ thành lớp sương trắng trên bề mặt lá.

Quy trình chế biến Trà Thiết Quan Âm chuyên nghiệp

Quy trình chế biến chính của Thiết Quan Âm bao gồm 7 bước: hái trà, phơi héo, làm mát, quay hương, diệt men, định hình, sấy khô.

1. Hái trà : Đây là bước đầu tiên và quan trọng nhất, cần phải hái trà đúng thời điểm. Búp trà đến đúng độ thu hoạch sẽ rất mềm mại. Nếu hái lá vào thời điểm không thích hợp, lá có thể thô và già, dẫn đến hương vị không tốt hoặc sản xuất ra loại trà chất lượng thấp.
2. Phơi héo: Bước này giúp lá trà mất nước và mềm ra dưới tác động của ánh nắng mặt trời. Có ba phương pháp khác nhau để thực hiện việc này: phơi dưới ánh nắng trực tiếp, phơi dưới gió tự nhiên, và sấy khô trong nhà. Khi lá đã đủ mềm, chúng sẽ sẵn sàng cho bước tiếp theo.
3. Làm mát: Khi búp trà đã được phơi nắng đủ, bước thứ ba là làm mát. Để búp trà ở một nơi mát trong nhà sẽ giúp lá mất nước đều hơn. Ở công đoạn này, búp trà nên được rải đều và mỏng để mỗi búp trà đều có thể được làm mát tốt nhất.
4. Quay hương: Đây là bước tạo nên sự độc đáo cho Thiết Quan Âm và các loại trà Ô Long khác. Chỉ trà Ô Long mới được sản xuất bằng bước này. Đây là bước quan trọng giúp Thiết Quan Âm có “lá xanh với mép đỏ” và hương hoa. Những búp trà được cho vào một “lồng” bằng tre, và được quay tròn một cách chậm rãi, để các rìa lá va chạm với thành của lồng, làm vỡ các tết bào ở rìa lá, và bị oxy hoá một phần.
5. Diệt men: Bước này dừng quá trình oxy hóa enzyme một cách nhanh chóng bằng cách tác động nhiệt vào búp trà, trong khi vẫn giữ được hương vị tinh túy của trà.
6. Định hình: Đây là bước tạo hình độc đáo cho Thiết Quan Âm. Lá trà được cuộn xoăn và sau đó được định hình trong khuôn đặc biệt, thường là nén chặt, đánh tơi liên tục trong một thời gian dài.
7. Sấy khô: Bước này giúp Thiết Quan Âm hình thành màu sắc, mùi thơm, hương vị và hình dáng đặc trưng bằng cách loại bỏ lượng nước dư thừa còn lại từ các kỹ thuật phơi nắng và làm mát.

Xem thêm: Quy trình chế biến Trà Ô Long chuyên nghiệp

Những câu hỏi thường gặp về trà Thiết Quan Âm

1. Trà có chát không ?
   Chát nhẹ và thanh vị.
2. Uống có bị mất ngủ ?
   60% không ảnh hưởng, 40% nói bị mất ngủ nếu dùng sau giờ chiều.
3. Có đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm ?
   Trà Việt đạt đầy đủ các chứng chỉ an toàn vệ sinh thực phẩm.
4. Lầu đầu pha ngon mà lần sau pha dở ?
   90% là do bảo quản, hãy xem lại hướng dẫn bảo quản.
5. Uống nhiều có tốt không ?
   Một số khách hàng nói họ bị cồn ruột khi uống nhiều
6. Sao nước trà màu đỏ ?
   Do trà pha và để ngâm trong nước quá lâu.
7. Nước càng xanh càng ngon ?
   Màu nước vàng sáng báo hiệu trà ngon, 50% phẩm chất có thể khẳng định thông qua màu nước trà.
8. Pha xong để được bao lâu ?
   Không nên quá 6 tiếng.
9. Uống với đá được không ?
   Được, nhiều khách hàng thích pha đậm và uống với đá.
10. Sao trà không thơm ?
    Trà cũ hoặc không cột kĩ túi trà, hãy xem lại hướng dẫn bảo quản.

Mua trà Thiết Quan Âm ngon ở đâu?

Để mua được Trà Thiết Quan Âm ngon, bạn nên chọn mua ở những cửa hàng trà uy tín.

Trà Việt có các cửa hàng bán trà Thiết Quan Âm ở Sài Gòn và Hà Nội. Bạn có thể ghé qua cửa hàng để uống thử trà miễn phí, và chọn cho mình những hộp trà phù hợp để dùng tại nhà hoặc biếu tặng nhé.

Showroom Trà Việt tại Tp. Hồ Chí Minh: 19 Hải Triều, P. Bến Nghé, Quận 1

Showroom Trà Việt tại Hà Nội: 34 Giang Văn Minh, Ba Đình, Hà Nội