Trà Lài

Trà Lài là một lựa chọn tuyệt vời cho những người yêu thích hương vị truyền thống và muốn khám phá sự độc đáo trong văn hóa trà Đông Á. Hương thơm quyến rũ của hoa lài kết hợp cùng vị mượt mà, êm dịu của trà xanh tạo nên một trải nghiệm thưởng trà độc đáo và tinh tế. Thưởng thức trà ướp hoa lài, bạn sẽ bị cuốn hút bởi sự hòa quyện tuyệt vời giữa hoa lài và trà, tạo nên một tinh túy trà độc đáo và thú vị.

Vậy điều gì đã khiến Trà Lài trở thành loại trà có hương thơm nổi tiếng nhất trên thế giới? Cùng Trà Việt tìm hiểu về nguồn gốc, cách chế biến, cũng như cách sử dụng của thức uống quyến rũ này nhé!

Trà Lài là gì?

Trà Lài, tiếng Anh gọi là Jasmine tea – là loại trà ướp hương nổi tiếng nhất trên thế giới. Nó sử dụng trà xanh Thái Nguyên làm cốt, ủ với hoa Lài qua nhiều giai đoạn chế biến để tạo nên một loại trà vừa thơm vừa mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Đây được xem là loại trà ướp hoa phổ biến và xuất hiện từ rất lâu đời, vẫn còn gìn giữ và phát triển đến ngày nay.

Trà Lài ngon là trà có hương thơm dịu của hoa lài, bền hương, không lẫn các mùi ủng hoa, hay mùi lạ. Trà Lài khi pha ra có màu nước vàng xanh, trong, vị trà chát dịu, hương thơm thanh khiết và dịu nhẹ của hoa lài tươi.

Trà lài, Trà nhài, Trà hoa lài , Trà ướp hoa lài

Trà Lài hay Trà Nhài đều là tên gọi chung của thức uống được ướp từ hoa lài (hoa nhài) cùng trà xanh. Sở dĩ có tên gọi khác nhau như vậy là vì mỗi vùng miền sẽ có cách kêu tên hoa khác nhau.

Cụ thể, ở khu vực phía Bắc sẽ gọi là hoa nhài – trà hoa nhài, còn hoa lài – trà hoa lài là tên gọi phổ biến ở khu vực phía Nam.

Trà hoa lài thường được dùng để nói đến hoa lài khô, được nhiều người dùng pha như trà. Loại trà này được tạo ra bằng cách thu hái những bông hoa lài tươi, sau đó sấy khô hoặc phơi khô những bông hoa lài vừa hái đó để hãm lấy nước uống như trà.

Trà ướp hoa lài thường được dùng để nói đến loại trà ướp với hoa lài tươi. Người ta có thể dùng trà xanh, trà ô long hay trà mạn để ướp với hoa lài. Trong đó, trà xanh là loại trà được dùng phổ biến nhất để ướp với hoa lài.

Hương vị của Trà Lài

Trà Lài được đánh giá cao về hương thơm tinh tế, và sự cân bằng hương vị giữa những bông hoa và những lá trà mỏng manh.

Thưởng thức trà Lài, bạn sẽ cảm nhận được hương thơm nồng nàn và vị chát dịu. Nhấp một ngụm trà, mùi thơm lập tức lan tỏa khắp khoang miệng, rồi trượt vào cổ họng, xông lên mũi.

Khi mới uống trà, bạn sẽ cảm nhận được vị chát nhẹ nơi đầu lưỡi. Nhưng cảm giác đó nhanh chóng bị thay thế bởi vị ngọt gần giống như mật ong, đọng lại lâu trên vòm miệng rồi kết thúc một cách sảng khoái.

6 lợi ích sức khỏe của Trà Lài

Bởi vì trà hoa nhài thường được làm từ lá trà xanh, nó cung cấp nhiều lợi ích sức khỏe mạnh mẽ tương tự như bạn sẽ nhận được khi uống trà xanh.

Dưới đây là 6 lợi ích sức khỏe khi uống trà lài.

1. Giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư và tim mạch

Hợp chất polyphenol trong trà xanh và hoa lài hoạt động như chất chống oxy hóa trong cơ thể bạn. Nó bảo vệ tế bào chống lại tác hại của các gốc tự do của một số loại ung thư. Nó cũng ngăn chặn Cholesterol bám vào thành động mạch, tránh làm tắc nghẽn mạch máu.

2. Hỗ trợ giảm cân

Uống trà Lài có thể giúp bạn giảm cân bằng cách tăng tốc độ trao đổi chất. Trên thực tế, đánh giá của một số nghiên cứu cho thấy rằng trà xanh – nguyên liệu phổ biến nhất cho trà Lài – có thể đốt cháy thêm 70–100 calo mỗi ngày.

3. Tăng cường sức khỏe răng miệng

Trà Lài chứa catechin, là một nhóm polyphenol có thể giúp bảo vệ chống lại sâu răng bằng cách tiêu diệt vi khuẩnhình thành mảng bám. Bạn cũng có thể sử dụng trà lài mỗi ngày như một loại nước súc miệng ức chế các vi khuẩn gây mùi.

4. Tăng cường chức năng não

Trà lài có một số đặc tính có thể giúp tăng cường chức năng não. Chẳng hạn, caffeine tăng cường hoạt động của não và hỗ trợ giải phóng các chất dẫn truyền thần kinh, cải thiện tâm trạng khác như dopamine và serotonin.

Nói chung, điều này làm cho bạn cảm thấy tỉnh táo và tràn đầy sinh lực hơn, đồng thời cải thiện trí nhớ ngắn hạn. Trà lài cũng chứa axit amin L-theanine giúp đưa bạn vào trạng thái thoải mái và tập trung.

5. Ngăn ngừa bệnh Alzheimer và Parkinson

Trà lài làm từ trà xanh có hàm lượng EGCG cao, có thể ngăn chặn chứng viêm và vô hiệu hóa tác hại của các gốc tự do – hai yếu tố chính liên quan đến sự tiến triển của bệnh Alzheimer và Parkinson.

Một cuộc thử nghiệm trên hơn 5.600 người đã phát hiện ra rằng những người thường xuyên uống các loại trà, như trà xanh kết hợp với hoa lài, có nguy cơ mắc bệnh Parkinson thấp hơn 15% so với những người không uống trà.

6. Giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường

Trà lài làm từ trà xanh có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Nó chứa hợp chất EGCG, có thể giúp cơ thể bạn sử dụng insulin hiệu quả hơn và giảm lượng đường trong máu.

Nguồn tham khảo:

• Sở Y tế Tỉnh Nam Định
• Thư viện Y học Quốc gia Hoa Kỳ

Cách ướp Trà Lài

Trà Lài là loại trà cần rất nhiều sự khéo léo và tinh tế trong quá trình ướp hoa. Nó đòi hỏi người ướp trà phải hiểu về hoa, về trà và cách để trà thẩm thấu hương thơm tốt nhất mà không tạo ra mùi ủng hoa rất dễ gặp ở loại trà này.

Nguyên liệu để ướp trà lài

Hoa Lài tượng trưng cho sự thuần khiết và linh thiêng. Cây lài ra hoa quanh năm, nhưng thơm nhất là vào mùa hè. Hoa lài có thể được hái vào sáng sớm hoặc buổi chiều, nhưng tốt nhất là từ 3 – 6 giờ chiều vì sẽ cho nhiều hương nhất. Nên chọn những bông hoa búp to, chuẩn bị hé nở để ướp trà. Sau khi hái, hoa nên được ướp ngay vào buổi chiều tối hôm đó vì khả năng lưu hương của hoa lài chỉ khoảng từ 10 – 12 tiếng.

Cây hoa lài phát triển mạnh ở Bảo Lộc nhờ thời tiết mát mẻ quanh năm. Người Bảo Lộc dùng những bông hoa Lài mới nở để ủ cùng với trà Shan Trấn Ninh, tạo ra loại trà có hương thơm dịu nhẹ lại nồng nàn. 

Sợi trà xanh Bảo Lộc to và xốp, là nguyên liệu lý tưởng để ướp trà hương vì nó dễ bắt mùi. Trước khi tiếp xúc với hoa Lài, nó sẽ được ủ với thảo mộc gia truyền, giúp tăng khả năng thẩm thấu mùi hương tốt hơn.

Quy trình ướp trà rất công phu

Có nhiều cách ướp hương cho trà Lài, nhưng phương pháp truyền thống dưới đây là tự nhiên nhất và cũng tốn nhiều công sức nhất. Trà Việt xin được tóm tắt quy trình chế biến trà hoa Lài như sau:

Chuẩn bị trà xanh: Trà thường được thu hái 1 tôm 2-3 lá, chế biến khô và phân loại trước khi ướp hoa.

Khi trà xanh cơ bản được chuẩn bị, chúng sẽ được giữ trong kho mát cho đến cuối mùa hè khi hoa lài ở đỉnh cao của hương thơm và sẵn sàng thu hoạch. Trước khi ướp hoa Lài, nó sẽ trải qua quá trình ủ thảo mộc. Đây là một trong những bí quyết của phương pháp ướp hương vùng Bảo Lộc.

Thu hoạch hoa Lài: Hoa Lài được hái vào buổi chiều. Khi đó những bông hoa chớm nở và đang ở thời kỳ đỉnh cao cho quá trình tỏa hương.

Ướp hương: Hoa Lài vừa thu hoạch được trộn với trà xanh ở nhiệt độ và độ ẩm được kiểm soát cẩn thận. Trà xanh có khả năng hấp thụ hương thơm rất mạnh, do đó trở thành lớp nền hoàn hảo để tiếp nhận hương thơm của hoa lài chỉ đơn giản bằng cách tiếp xúc gần với hoa. 

Tùy thuộc vào loại trà và phong cách của người ướp mà trà có thể được ướp hương nhiều lần. Cứ một lớp trà, một lớp hoa rồi ủ kín trong vòng 20-24 tiếng, rồi sàng hoa cũ đi, sấy khô trà.  Quá trình tạo mùi có thể được lặp lại tới sáu hoặc bảy lần đối với các loại cao cấp.

Sấy khô: Trà ướ hoa lài được sấy khô sau mỗi lần ướp hương để loại bỏ hết độ ẩm. Hoa Lài dễ gây ra mùi ủng hoa, nên sẽ được loại bỏ trước khi đóng gói thành phẩm. 

Cách nhận biết Trà Lài ngon

Trà Lài ngon thường có những lá trà đều màu, không lẫn lá vàng hoặc cọng. Cánh trà thường xoăn, đều và không bị dập nát. 

Khi mở túi trà, ngay lập tức bạn sẽ ngửi thấy mùi thơm của hoa Lài rất đậm đà. Tuy nhiên, bạn sẽ không nhìn thấy hoa Lài trong thành phẩm để tránh mùi ủng hoa. Trà ngon khi pha, mùi hương lôi cuốn và kéo dài dù bạn đã châm nước nhiều lần.

Cách pha trà lài ngon

Trà lài là trà ướp hoa nên nhiệt độ tốt nhất để pha trà nằm trong khoảng 80 – 85°C.

Nhiệt độ thấp hơn sẽ không thể phát huy hết hương thơm và vị của trà. Ngược lại, nước sôi sẽ làm “cháy” hương thơm và làm nẫu cánh trà.

Dưới đây là một số cách pha trà Lài đơn giản mà bạn có thể làm tại nhà:

Cách pha trà lài nóng

1. Làm nóng ấm chén: Rót nước sôi vào ấm để tráng qua ấm và chén trà.  Sau đó, đổ nước đó đi.
2. Đánh thức trà: Cho vào ấm một lượng trà Lài tùy theo khẩu vị. Rót nước nóng vào ấm sao cho nước vừa đủ sấp mặt trà. Sau đó, đổ nhanh nước này đi.
3. Hãm Trà: Một lần nữa, rót nước nóng vào ấm. Hãm trà trong khoảng 20-25 giây, sau đó rót toàn bộ trà trong ấm vào các chén trà. 
4. Thưởng trà: Những chén trà nóng đã sẵn sàng để thưởng thức. 

Lưu ý: Sau khi đã rót hết trà trong ấm ra, mở nắp ấm để xác trà nguội bớt. Khi nào uống lần tiếp theo thì lại tiếp tục châm thêm nước vào ấm.

Cách pha trà lài lạnh

Khi được pha lạnh, trà lài cũng tạo ra một loại trà rất thơm và sảng khoái. Chỉ cần ngâm trà trong nước lạnh và để qua đêm trong tủ lạnh là bạn đã có những tách trà Lài mát mẻ cho ngày hè.

Nếu bạn không muốn chờ qua đêm, thực hiện các bước như pha trà nóng. Sau đó, lọc trà và để nguội, rồi thêm đá, mật ong, và chanh để thưởng thức ngay.

Cách bảo quản Trà Lài

Trà Lài là loại trà ướp hoa rất nhạy cảm với không khí và dễ bị mất mùi, mất vị khi bảo quản không tốt. Vậy nên bạn nhớ:

• Nếu chưa dùng đến, bạn có thể bảo quản nó ở ngăn đông tủ lạnh khi còn túi hút chân không.
• Nếu bạn đã mở ra, tốt nhất hãy dùng hết trong vòng 15 ngày
• Sau mỗi lần dùng, hãy đậy kín hoặc buộc chặt miệng túi để tránh ánh sáng và không khí tràn vào.
• Không để trà ở nơi ẩm ướt hoặc để trực tiếp dưới ánh nắng. Không để trà gần những gia vị có mùi mạnh như cà phê, thuốc lá, bột cà ri…

Trà Lài có lịch sử rất lâu đời

Lịch sử của trà Lài (Jasmine Tea) bắt đầu từ Trung Quốc cổ đại, khi người ta đã sử dụng hoa Lài để làm mùi thơm cho trà từ hàng nghìn năm trước. Trong thời kỳ Tống (960-1279) ở Trung Quốc, trà Lài trở thành một loại trà phổ biến và được sản xuất hàng loạt. Từ đó, trà Lài đã trở thành một phần không thể thiếu của nền văn hóa trà Trung Hoa.

Hiện nay, trà Lài được sử dụng rộng rãi không chỉ ở Trung Quốc mà còn ở nhiều quốc gia khác trên thế giới. Các nước châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc và Việt Nam cũng sản xuất và tiêu thụ trà Lài một cách phổ biến. Ngoài ra, trà Lài cũng được yêu thích ở các quốc gia phương Tây như Mỹ, Anh, Pháp và Úc. Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn là quốc gia tiêu thụ trà Lài nhiều nhất và có nền sản xuất trà Lài phát triển và đa dạng nhất.

Câu hỏi thường gặp về Trà Lài

Uống trà hoa lài hàng ngày có tốt không?

Có. Uống trà hoa nhài có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim, suy giảm tinh thần và một số bệnh ung thư. Nó cũng có thể giúp bạn giảm cân, cải thiện sức khỏe răng miệng và tăng cường chức năng não.

Uống trà lài có gây tác dụng phụ?

Chưa có bằng chứng khoa học cho thấy trà lài gây tác dụng phụ cho người uống.

Trà lài có chứa caffeine không?

Có, vì chúng được làm từ trà xanh có chứa caffeine.

Tôi có thể dùng trà lài kèm với gì?

Trà Lài có thể dễ dàng kết hợp với bất món ăn và loại trái cây nào.

Uống trà lài trước khi đi ngủ có sao không?

Không sao. Trà Lài có mùi thơm, thường được sử dụng trong liệu pháp hương thơm, giúp an thần và thư giãn, giúp bạn cải thiện giấc ngủ. Tuy nhiên, nếu bạn quá nhạy cảm với caffein thì không nên uống trà trước giờ đi ngủ.

Tại sao trà lài của tôi đắng?

Có thể, bạn đã dùng nước ở nhiệt độ quá cao, hoặc bạn hãm trà quá lâu.

Khi nào là thời gian tốt nhất để uống trà lài?

Thời gian tốt nhất để uống trà này là sau khi kết thúc bữa ăn từ 30 phút trở lên.

Trà lài có tốt cho tóc không?

Uống trà Lài thường xuyên có thể đảm bảo tóc dài, bóng và dày! Ngoài ra bạn cũng có thể ủ tóc với nước trà để ngăn ngừa gàu. 

Trà nhài có tốt hơn trà xanh không?

Hoa Lài không có bất kỳ lợi ích sức khỏe cụ thể nào ngoài trừ hương thơm thư giãn của nó. Trà nhài tốt cho sức khỏe bởi vì nó được làm từ trà xanh. Do đó, hiệu quả của hai loại trà này là không thể so sánh.