Hạt sen

Ở các quốc gia thuộc khu vực Đông Á và Đông Nam Á, sen được biết đến như một nguyên liệu quý giá trong Y Học Cổ Truyền và là một thành phần không thể thiếu trong nấu ăn. Hạt sen đã được chứng minh là có lợi cho sức khỏe, đóng vai trò trong việc cải thiện và nâng cao tình trạng cơ thể. Nhờ những tính năng này, hạt sen thường được sử dụng rộng rãi trong ẩm thực và làm thuốc.

Cùng Trà Việt tìm hiểu thêm về loại hạt dinh dưỡng rất thơm ngon này nhé.

Hạt sen là gì?

Hạt sen, là hạt ăn được của cây hoa sen, có tên khoa học là Nelumbo nucifera, là biểu tượng của sự thuần khiết và giác ngộ trong nhiều nền văn hóa. Có nguồn gốc từ châu Á, những hạt này đã là một phần không thể thiếu trong ẩm thực châu Á và y học cổ truyền trong nhiều thế kỷ. Hạt sen không chỉ được tôn sùng vì ý nghĩa văn hóa mà còn vì giá trị dinh dưỡng và tính linh hoạt trong ứng dụng ẩm thực.

Cây sen với những bông hoa rực rỡ và thơm ngát, sau khi hoa tàn thì tạo ra những đài sen chứa hạt bên trong. Trong những đài sen này, các hạt sen được nép vào nhau, được bảo vệ bởi sự sắp xếp độc đáo của các khoang khí tạo nên vẻ ngoài đặc trưng . Bản thân hạt có hình tròn hoặc hình bầu dục, giống như những hạt nhỏ, nhẵn.

Một đặc điểm nổi bật của hạt sen là khả năng linh hoạt trong cả món ngọt và món mặn. Trong ẩm thực châu Á, hạt sen thường được sử dụng trong các món súp, món hầm và món tráng miệng. Khi nấu chín, hạt sen có kết cấu mềm, nhiều tinh bột, hấp thụ hương vị của món ăn. Trong các món tráng miệng, hạt sen thường được làm ngọt và được sử dụng trong nhiều chế phẩm khác nhau, bao gồm bánh pudding, bột nhão và bánh kẹo gạo.

Giá trị dinh dưỡng của hạt sen

Về mặt dinh dưỡng, hạt sen là nguồn cung cấp các chất dinh dưỡng thiết yếu. Chúng có ít calo và chất béo, nên trở thành một lựa chọn ăn nhẹ lành mạnh. Đó là nguồn cung cấp protein thực vật tuyệt vời, cung cấp các axit amin cần thiết cho các chức năng cơ thể khác nhau. Chúng cũng rất giàu khoáng chất như magiê, kali và phốt pho, góp phần tăng cường sức khỏe của xương, chức năng cơ bắp và sức khỏe tổng thể. 

Ngoài ra, hạt sen còn chứa các vitamin như vitamin B phức hợp và vitamin C, mang lại đặc tính chống oxy hóa giúp chống lại stress oxy hóa (là sự mất cân bằng giữa các gốc tự do và chất chống oxy hóa trong cơ thể).

Dưới đây là bảng phân tích thành phần dinh dưỡng liên quan đến hạt sen:

1. Ít calo: Hạt sen có lượng calo tương đối thấp nên là một lựa chọn ăn nhẹ nhẹ nhàng và tốt cho sức khỏe.
2. Chất béo tối thiểu: Chúng ít chất béo, đặc biệt là chất béo bão hòa, phù hợp với những người cần theo dõi lượng chất béo nạp vào cơ thể.
3. Protein thực vật: Hạt sen là nguồn cung cấp protein thực vật rất tốt. Chúng cung cấp các axit amin thiết yếu, góp phần vào lượng protein tổng thể, đặc biệt đối với những người theo chế độ ăn chay hoặc thuần chay.
4. Giàu carbohydrate: Hạt sen là nguồn cung cấp carbohydrate dồi dào, cung cấp năng lượng cho nhiều chức năng cơ thể.
5. Chất xơ: Chúng chứa chất xơ, có lợi cho sức khỏe tiêu hóa. Chất xơ hỗ trợ duy trì nhu động ruột thường xuyên và thúc đẩy cảm giác no.
6. Vi chất dinh dưỡng: Hạt này rất giàu vi chất dinh dưỡng như magie, kali, phốt pho và vitamin nhóm B. Những chất dinh dưỡng này đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe của xương, chức năng cơ và sức khỏe tổng thể.
7. Chất chống oxy hóa: Hạt sen chứa chất chống oxy hóa, trong đó có vitamin C và các hợp chất có hoạt tính sinh học khác. Chất chống oxy hóa giúp trung hòa các gốc tự do có hại trong cơ thể, có khả năng làm giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính.
8. Ít Natri: Chúng có hàm lượng natri thấp tự nhiên, khiến chúng trở thành một lựa chọn ăn nhẹ thân thiện với tim mạch. Quản lý lượng natri nạp vào là điều cần thiết để duy trì mức huyết áp khỏe mạnh.
9. Không chứa gluten: Hạt sen tự nhiên không chứa gluten nên thích hợp cho những người nhạy cảm với gluten hoặc những người theo chế độ ăn không có gluten.
10. Hóa chất thực vật: Hạt sen chứa nhiều chất phytochemical khác nhau, là những hợp chất được tìm thấy trong thực vật có thể có lợi cho sức khỏe. Các hợp chất này góp phần tạo nên đặc tính chống oxy hóa và chống viêm của hạt.

Điều đáng chú ý là hạt sen thường được sử dụng sau khi chế biến hoặc nấu chín. Hàm lượng dinh dưỡng có thể thay đổi tùy theo phương pháp chuẩn bị và bất kỳ thành phần bổ sung nào được sử dụng. Mặc dù hạt này mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng điều cần thiết là phải kết hợp chúng vào chế độ ăn uống cân bằng để có sức khỏe tổng thể. 

Hạt sen có tác dụng gì?

Hạt sen mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, khiến chúng trở thành một sự bổ sung có giá trị cho chế độ ăn uống cân bằng. Dưới đây là một số lợi ích chính liên quan đến việc sử dụng loại hạt dinh dưỡng này:

1. Giàu chất dinh dưỡng: Hạt sen là thực phẩm giàu dinh dưỡng, cung cấp các vitamin và khoáng chất thiết yếu. Chúng đặc biệt chứa nhiều magie, kali, phốt pho và vitamin B phức hợp, góp phần mang lại sức khỏe tổng thể.

2. Ít calo và chất béo – giúp kiểm soát cân nặng: Hạt sen có ít calo và chất béo, khiến chúng trở thành một lựa chọn ăn nhẹ lành mạnh cho những ai muốn kiểm soát cân nặng của mình. Các loại hạt mang lại cảm giác ngon miệng mà không dư thừa calo.

3. Cung cấp Protein từ thực vật: Hạt sen là nguồn cung cấp protein thực vật dồi dào, cung cấp các axit amin cần thiết cho các chức năng cơ thể khác nhau. Điều này làm cho chúng trở thành một lựa chọn protein có giá trị cho người ăn chay và thuần chay.

4. Giúp xương chắc khoẻ: Các khoáng chất có trong hạt, bao gồm magiê và phốt pho, đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì xương chắc khỏe. Tiêu thụ thường xuyên có thể góp phần vào mật độ xương và sức khỏe tổng thể của xương.

5. Đặc tính chống oxy hóa: Hạt sen chứa chất chống oxy hóa, chẳng hạn như vitamin C và các hợp chất hoạt tính sinh học khác, giúp chống lại stress oxy hóa trong cơ thể. Chất chống oxy hóa đóng vai trò giảm viêm và hỗ trợ sức khỏe tổng thể.

6. Cải thiện tiêu hóa: Trong y học cổ truyền, hạt sen được cho là có tác dụng tăng cường lá lách và tăng cường sức khỏe tiêu hóa. Chúng thường được sử dụng để giải quyết các vấn đề về tiêu hóa, góp phần giúp đường ruột khỏe mạnh.

7. Giảm căng thẳng: Hạt sen có đặc tính làm dịu và giảm căng thẳng. Chúng thường được sử dụng trong các loại trà thảo dược và thuốc bổ nhằm mục đích thúc đẩy thư giãn và giảm lo lắng.

8. Tăng cường sức khoẻ tim mạch: Hàm lượng chất béo thấp và không có cholesterol trong hạt sen góp phần tăng cường sức khỏe tim mạch. Ngoài ra, hàm lượng kali có thể giúp điều hòa huyết áp, hỗ trợ sức khỏe tim mạch.

9. Đặc tính chống lão hóa – làm đẹp da: Một số phương pháp truyền thống cho rằng hạt sen có đặc tính chống lão hóa. Các chất chống oxy hóa có trong hạt có thể giúp bảo vệ da khỏi tác hại của quá trình oxy hóa, thúc đẩy làn da trẻ trung.

10. Công dụng trong y học cổ truyền: Trong y học cổ truyền Trung Quốc, hạt sen được sử dụng vì các đặc tính chữa bệnh tiềm năng của chúng. Chúng được cho là có tác dụng nuôi dưỡng cơ thể, làm dịu tâm trí và giải quyết các vấn đề sức khỏe cụ thể.

Điều quan trọng cần lưu ý là mặc dù hạt sen mang lại những lợi ích sức khỏe tiềm năng này nhưng phản ứng của mỗi cá nhân có thể khác nhau. Giống như bất kỳ thực phẩm hoặc chất bổ sung nào, điều độ là điều quan trọng và nên tham khảo ý kiến ​​của chuyên gia chăm sóc sức khỏe, đặc biệt đối với những người có tình trạng hoặc mối lo ngại về sức khỏe cụ thể.

Ăn hạt sen thế nào là đúng cách?

Các loại hạt dinh dưỡng rất tốt cho sức khoẻ. Tuy nhiên, để đảm bảo bạn nhận được đầy đủ những dưỡng chất quý giá có trong hạt, thì những lời khuyên dưới đây sẽ rất hữu ích:

• Nếu bạn ăn chưa quen hoặc lần đầu ăn loại hạt này thì bạn nên sử dụng với số lượng ít, sau đó tăng dần theo thời gian. Chắc chắc, càng về sau bạn sẽ càng ghiền loại hạt.
• Nếu bạn là phụ nữ mang thai, việc bổ sung thêm các loại hạt dinh dưỡng là cách hiệu quả để bổ sung thêm dưỡng chất, vitamin… giúp bạn có thai kì khoẻ mạnh mà không tăng cân quá nhiều.
• Nên ăn chậm, nhai kỹ để có thể cảm nhận trọn vẹn vị ngọt bùi mà loại hạt này mang lại, cũng như giúp cơ thể tiêu hoá tốt hơn.
• Tuy là loại hạt khô nhưng hạt sen chứa khá nhiều dầu thực vật nên rất dễ hỏng, vì thế bạn cần chú ý hơn trong việc bảo quản chúng.

Cách bảo quản hạt sen luôn giòn ngon

Hạt sen rất dễ bị tình trạng “lên dầu” – nghĩa là hạt có mùi hôi của dầu, và ỉu chứ không còn thơm ngon. Vì thế việc bảo quản hạt vô cùng quan trọng để bạn có thể giữ nguyên hương vị và chất lượng của chúng:

• Bảo quản hạt ở nơi thoáng mát, tối và khô ráo. Việc này có thể kéo dài thời hạn sử dụng của chúng.
• Bạn cũng có thể lưu trữ hạt trong vòng 12 tháng bằng cách đông lạnh chúng trong hộp hoặc túi kín khí.
• Các loại hạt dinh dưỡng đều có thời hạn sử dụng và nên được sử dụng trong khoảng thời gian hợp lý để tận hưởng hương vị và lợi ích dinh dưỡng tối ưu.
• Nếu đã mở gói hạt mà chưa ăn hết, hãy cột chặt miệng túi và lưu trữ trong ngăn mát tủ lạnh.
• Tránh để hạt sen gần những mùi mạnh vì chúng có thể hấp thụ mùi dễ dàng. Sử dụng hũ thuỷ tinh hoặc túi kín khí để đảm bảo hạt sen giữ nguyên hương vị tự nhiên.
• Ngoài ra, để hạt luôn giòn và thơm, bạn cũng có thể rang nhẹ lại hạt, hoặc bỏ vào lò vi sóng một hai phút trước khi sử dụng nhé.

Tại sao Trà Việt đóng gói 25g cho mỗi túi hạt?

Điều thú vị trong việc thưởng thức các loại hạt dinh dưỡng là độ giòn, thơm và hương vị tươi mới của hạt. Đối với các loại hạt, việc khó nhất là bảo quản thế nào để hạt luôn thơm ngon và giữ được tối đa giá trị dinh dưỡng. Dưới đây là các lí do chính cho việc đóng gói 25g mỗi túi hạt của Trà Việt:

• Một khẩu phần ăn của hạt dinh dưỡng trong chế độ ăn thường là khoảng 1 ouce, tương đương với 28g. Việc đóng gói 25g tương đương với một khẩu phần ăn, giúp bạn không mất công đong đếm, và không ăn nhiều hơn mức cần thiết mỗi ngày.
• Mỗi túi hạt đều được hút chân không, giúp hạt luôn được bảo quản tốt nhất, tránh tình trạng hạt bị oxy hoá hay hôi dầu khi mở túi hạt mà không dùng hết ngay.
• Dễ dàng mang theo bên người khi bạn đi ra ngoài, hay khi cần bổ sung thêm năng lượng trong những điều kiện không thuận lợi cho một bữa ăn hoàn chỉnh.

Nên ăn hạt sen khi nào?

Hạt sen có thể thưởng thức vào nhiều thời điểm trong ngày và bằng cách khác nhau, tùy thuộc vào sở thích cá nhân và thói quen dinh dưỡng. Dưới đây là một số gợi ý về việc bạn nên ăn hạt sen khi nào:

1. Làm Snack:
Hạt sen là một loại snack dinh dưỡng và bổ dưỡng. Bạn có thể thưởng thức chúng giữa các bữa ăn để giảm cơn đói hoặc là một lựa chọn khỏe mạnh thay thế cho các loại snack đã chế biến.

2. Trong bữa sáng:
Hãy thêm hạt sen vào thói quen ăn sáng của bạn. Chúng có thể được thêm vào ngũ cốc, yogurt, hoặc bát smoothie, mang lại độ giòn và giúp tăng cường dinh dưỡng.

3. Trong đồ ngọt và mứt:
Hạt sen thường được sử dụng trong các món tráng miệng và mứt ở Châu Á. Bạn có thể thêm chúng trong bánh pudding, cháo, hoặc các món ngọt khác để có một cấu trúc và hương vị độc đáo.

4. Chế biến trong món mặn:
Hạt sen có thể được thêm vào các món mặn như súp, hầm, và các món ăn dựa trên cơm. Chúng hấp thụ hương vị của món ăn và thêm vào đó một cảm giác dễ chịu.

5. Trước hoặc sau khi tập luyện:
Lượng protein trong hạt giúp chúng trở thành một loại snack phù hợp sau tập luyện để hỗ trợ quá trình phục hồi cơ bắp. Hoặc bạn có thể ăn chúng trước khi tập luyện để có thể bổ sung năng lượng nhanh chóng.

6. Trong trà thảo mộc hoặc nước sôi:

Hạt sen thường được sử dụng trong trà thảo mộc truyền thống hoặc trong nước sôi. Thưởng thức chúng theo cách này có thể mang lại hiệu ứng dễ chịu và thư giãn, làm cho nó trở thành một lựa chọn tốt trước khi đi ngủ.

7. Trong lễ hội hoặc dịp đặc biệt:
Hạt sen là một nguyên liệu phổ biến trong các món ăn lễ hội và kỷ niệm. Sử dụng chúng trong bữa ăn của bạn trong những dịp đặc biệt có thể thêm vào đó một chút truyền thống và ý nghĩa.

8. Là một thành phần trong nấu ăn:
Hạt sen rất linh hoạt và có thể được sử dụng trong nhiều công thức nấu ăn khác nhau. Hãy xem xét việc thêm chúng vào các món salad, xào, hoặc thậm chí là thanh năng lượng tự làm để có một lựa chọn dinh dưỡng độc đáo.

Nhớ rằng không có thời điểm “đúng” cụ thể để ăn hạt sen, và nó phụ thuộc lớn vào sở thích cá nhân và nhu cầu dinh dưỡng của mỗi người. Cho dù bạn chọn thưởng thức chúng như một loại snack, bao gồm chúng trong bữa ăn, hoặc sử dụng chúng trong nấu ăn, hạt sen mang lại sự linh hoạt và có thể thưởng thức suốt cả ngày.