Trà chiều (afternoon tea) là một nét văn hóa uống trà điển hình của Anh Quốc. Nó có lịch sử hơn 300 năm. Nếu bạn lỡ phải lòng truyền thống tao nhã này, hãy đọc bài viết của chúng tôi để bổ sung những điều bạn chưa biết. Nếu bạn chưa từng tiếp cận văn hóa trà chiều, Trà Việt sẽ giúp bạn thẩm thấu nó một cách tự nhiên nhất.
Lịch sử Trà Chiều Anh Quốc – Afternoon tea
Nghi thức trà chiều xuất hiện vào khoảng thế kỷ 19. Tuy nhiên, thói quen uống trà của người Anh đã hình thành từ trước đó.
Vào mùa hè năm 1662, công chúa Catherine xứ Braganza của Bồ Đào Nha mang theo trà trong hành lý của bà đến Vương quốc Anh để kết hôn với vua Charles II. Tương truyền, bà là người đầu tiên truyền bá văn hóa uống trà vào xứ sở sương mù. Ở thời điểm ban đầu, giá trà thực sự đắt đỏ, chỉ có quý tộc và người giàu mới mua được những sản vật quý giá này. Cho nên trà trở nên gắn liền với những quý bà, quý cô sang trọng nhất nơi cung đình, mà Catherine là hình tượng nổi tiếng nhất.
Cuối những năm 1830, tiệc trà chiều đã trở thành một sự kiện xã hội phổ biến của hoàng tộc nhờ sự khởi xướng của công nương Anna, Nữ công tước thứ 7 của Bedford. Bà đã nảy ra ý tưởng này khi muốn một bữa ăn nhẹ vào buổi chiều để thỏa mãn cơn đói trước giờ ăn tối. Sau đó, bà mới bạn bè quý tộc đến nhà để dùng trà cùng bà.
Nhưng thói quen thưởng trà chiều chỉ thực sự trở thành nghi thức hoàng gia lần đầu tiên dưới thời đại của Nữ hoàng Victoria. Bà đã tổ chức những bữa tiệc trang trọng trên quy mô lớn hơn với sức chứa lên đến hai trăm khách. Ngày càng nhiều người muốn xuất hiện tại những bữa tiệc như thế này. Đối với họ, nó là cánh cửa liên kết với giới thượng lưu, và các nghi thức trà chiều là thước đo cho sự phô diễn quyền lực và chuẩn mực giáo dục.
Với sức lan tỏa mạnh mẽ, trà chiều không còn dừng lại ở một nghi thức của giới thượng lưu, mà đã trở thành một di sản văn hóa được dân chúng Anh công nhận và bảo tồn.
Những đặc điểm của Trà Chiều kiểu Anh
Trà chiều có nhiều nguyên tắc và quy ước. Bạn có thể nghiệm ra chúng thông qua các đặc điểm sau đây:
- Phụ nữ là những người tham gia chủ yếu: Ở thời đại Victoria, trà chiều là nơi phụ nữ chiếm vị trí trung tâm. Khi đó, họ có thể trao đổi ý kiến, quan điểm cũng như những câu chuyện phiếm lành mạnh. Đó là quãng thời gian để các quý cô thư giãn trong một không gian nhẹ nhàng, và giao lưu một cách cởi mở.
- Thời trang lộng lẫy, kiểu cách: Đối với những người giàu có, bàn trà buổi chiều là một trong những thước đo của sự sang trọng và tinh tế. Là nơi thể hiện sở thích, học thức và gu thẩm mỹ của chủ trà. Trang phục tham gia trà chiều của các quý cô phải đảm bảo tính thời trang, xinh đẹp và thoải mái. Đó là những chiếc váy nhẹ nhàng, thướt tha với các nếp gấp tinh tế ở mặt trước và phần đuôi váy rủ dài phía sau, điểm xuyết với những nếp bèo gấp kiểu cách và chất liệu ren, lụa đặc trưng.
- Có nhiều khách mời: Những buổi hội họp như thế này phải có quy mô ít nhất hai người. Càng nhiều người tham gia thì các chi tiết và nghi thức càng trở nên cầu kỳ. Ở Anh ngày nay, người dân thưởng thức trà chiều như một thú vui không thường xuyên. Nó sẽ diễn ra tại một sự kiện đặc biệt, chẳng hạn như sinh nhật, bữa tiệc trước đám cưới, hoặc lễ kỷ niệm.
- Luôn có đồ ăn nhẹ: Tiệc trà chiều truyền thống thường có tháp bánh, bao gồm các loại bánh mì sandwich, bánh nướng ăn kèm với kem tươi và bánh ngọt bắt mắt.
Du khách tới London có thể trải nghiệm sự phù hoa và kiểu cách của giới quý tộc khi dùng trà chiều tại các khách sạn sang trọng. Một số địa điểm danh tiếng mà bạn nên ghé thăm bao gồm khách sạn Langham, hay khách sạn danh giá Ritz London và Claridge’s.
Thực đơn Trà Chiều truyền thống
Hai yếu tố quan trọng cấu tạo nên một thực đơn trà chiều truyền thống đó là trà và bánh. Nghe có vẻ đơn giản nhưng từng món xuất hiện trong thực đơn đều được tuyển chọn kỹ lưỡng theo các quy tắc dưới đây.
Trà Earl Grey
Những tách trà Anh điển hình đều được pha từ trà Earl Grey. Tùy theo sở thích của chủ và khách, trên bàn có thể xuất hiện thêm các loại hồng trà khác.
Để tăng thêm hương vị đậm đà, người Anh thường kết hợp sữa tươi, kem sữa, đường nâu cùng với trà nóng khi thưởng thức.
Tháp bánh 3 tầng
Tháp bánh kiểu Anh điển hình bao gồm bánh mì kẹp, bánh nướng, và bánh ngọt. Chúng được sắp xếp từ dưới lên trên theo thứ tự dưới đây:
1. Bánh mì kẹp ngón tay không viền
Các quý cô Anh quốc luôn hướng đến sự tinh tế trong ăn uống. Do đó, trà chiều quý tộc phục vụ một loại bánh mì kẹp đặc biệt, yêu cầu không có vỏ viền bánh và cắt thành những miếng nhỏ hình vuông hoặc tam giác để có thể ăn một cách lịch sự.
Một số loại nhân bánh được ưa thích bao gồm:
- Quả dưa chuột thái lát mỏng, phết bơ hoặc phô mai
- Cá hồi hun khói và kem phô mai
- Gà và sốt mayonnaise
- Giăm bông và mù tạt
- Phô mai và dưa muối
- Tôm và sốt mayonnaise
- Thịt bò và cải ngựa
- Trứng và sốt mayonnaise với cải xoong;
2. Bánh nướng Scones
Người Anh nói rằng, trà chiều sẽ không thể trọn vẹn nếu không có Scones – một loại bánh nướng truyền thống, ăn kèm với mứt dâu và kem đông Cornish.
3. Bánh xốp Victoria
Bánh xốp Victoria nổi tiếng là một loại bánh hai lớp với mứt và đôi khi là kem bơ đánh bông, rắc đường nhẹ lên trên.
10 quy tắc của Trà Chiều (afternoon tea) đúng chuẩn quý tộc
Trà chiều (afternoon tea) đúng chuẩn quý tộc Anh không chỉ là một bữa ăn nhẹ mà còn là một nghi thức thể hiện sự tinh tế và phong cách thanh lịch. Dưới đây là một số quy tắc quan trọng khi thưởng thức trà chiều theo chuẩn quý tộc:
- Trang phục: Khi tham dự một buổi trà chiều trang trọng, khách mời thường mặc trang phục lịch sự. Phụ nữ có thể chọn váy hoặc bộ suit thanh lịch, trong khi nam giới có thể mặc áo sơ mi và quần âu.
- Thái độ và cư xử: Khi tham gia một buổi trà chiều, luôn giữ thái độ lịch sự, điềm tĩnh và nói chuyện nhỏ nhẹ.
- Cách rót và uống trà: Chủ nhà thường là người rót trà đầu tiên cho khách. Khi rót trà, bạn nên giữ quai ấm bằng một tay và tay kia giữ nắp để tránh tràn.
• Khi uống trà, giữ tay cầm tách bằng ngón cái và ngón trỏ, ngón giữa đỡ nhẹ phía dưới quai tách. Tuyệt đối không bao giờ giơ ngón út ra ngoài, điều này được xem là không lịch sự.
• Khi uống, hãy nhấc cả tách trà lên mà không mang theo đĩa lót trừ khi bạn đang đứng. - Cách khuấy trà: Khi khuấy đường hoặc sữa, hãy khuấy nhẹ nhàng theo chiều dọc từ trước ra sau (không theo chiều kim đồng hồ). Sau đó, để thìa khuấy trên đĩa lót bên cạnh tách trà, không để thìa trong tách.
- Chọn sữa hay trà trước: Quy tắc này đôi khi gây tranh cãi, nhưng theo truyền thống trà sẽ được rót vào trước, sau đó mới thêm sữa (nếu muốn). Việc cho sữa trước từng được xem là cách người ít giàu có làm để tránh làm vỡ tách trà mỏng.
- Cách ăn bánh scone: Khi ăn bánh scone, bạn không nên cắn cả chiếc bánh mà cần bẻ đôi bánh bằng tay (không dùng dao cắt).
• Sau đó, dùng dao phết kem đông và mứt lên từng phần của scone. Có hai trường phái:
• Ở Devon, phết kem đông trước rồi mới đến mứt.
• Ở Cornwall, phết mứt trước rồi đến kem đông.
• Không bao giờ kẹp scone như bánh sandwich, đây được coi là không đúng cách. - Ăn sandwich và bánh ngọt: Sandwich trong trà chiều thường có kích thước nhỏ, không có vỏ và được cắt thành các hình vuông hoặc tam giác. Hãy cầm sandwich bằng tay và ăn từng miếng nhỏ, không nên ăn một lúc quá nhiều.
• Đối với các loại bánh ngọt, bạn nên dùng tay nếu chúng dễ cầm nắm, nhưng nếu bánh có kem hoặc nhân, bạn có thể dùng dĩa nhỏ. - Nói chuyện và ứng xử: Tránh các chủ đề nhạy cảm như chính trị, tôn giáo hay tiền bạc trong cuộc trò chuyện. Thay vào đó, tập trung vào các chủ đề nhẹ nhàng và thư giãn như sách, du lịch hoặc các câu chuyện hằng ngày.
- Thời gian diễn ra trà chiều: Trà chiều thường diễn ra từ 3 giờ đến 5 giờ chiều. Đây là thời điểm phù hợp để thưởng thức những món ăn nhẹ, giúp cân bằng giữa bữa trưa và bữa tối.
- Sử dụng khăn ăn: Khăn ăn nên được đặt nhẹ lên đùi khi bắt đầu bữa tiệc trà. Khi dùng xong, hãy gấp khăn một cách lịch sự và đặt lên đĩa lót hoặc bên cạnh đĩa của bạn.
Có bao nhiêu “phiên bản” của Afternoon Tea?
Một buổi tiệc trà cầu kì với những chuẩn mực của giới quý tộc là điều mọi người đều ngưỡng vọng, nhưng không phải ai cũng có điều kiện để tham gia. Chính vì vậy, nhiều phiên bản khác của Afternoon Tea đã được ra đời, để phục vụ cho nhiều nhóm đối tượng khác nhau. Dưới đây là 7 loại hình phổ biến khác của trà chiều:
1. High Tea (Trà tối)
Dù tên gọi có thể gây hiểu nhầm, High Tea thực chất là một bữa ăn tối nhẹ (early evening meal) thường được tầng lớp lao động ở Anh sử dụng. Khác với afternoon tea, high tea có tính chất thực tế hơn và bao gồm các món ăn no như:
- Các loại thịt: Như thịt nguội, thịt gà, thịt bò nguội.
- Món ăn ấm: Có thể bao gồm trứng, xúc xích, bánh pie (bánh nhân mặn).
- Bánh nướng và bánh ngọt cũng có, nhưng kèm với các món chính nặng hơn.
2. Cream Tea
Đây là hình thức đơn giản hơn của trà chiều, phổ biến ở các vùng như Devon và Cornwall. Cream tea thường bao gồm:
- Trà: Thường là trà đen truyền thống.
- Bánh scones: Ăn kèm với kem đông và mứt, không có sandwich hay bánh ngọt khác.
3. Champagne Afternoon Tea
Đây là phiên bản cao cấp hơn của trà chiều truyền thống, kết hợp với một hoặc hai ly sâm-panh. Ngoài các món ăn cơ bản như sandwich, scones, và bánh ngọt, một ly sâm-panh sẽ được phục vụ để tăng thêm sự sang trọng và đặc biệt cho bữa tiệc.
4. Royal Tea
Đây là một phiên bản trà chiều phong cách hoàng gia, thêm một chút rượu vang tráng miệng hoặc rượu sâm-panh kèm theo bữa tiệc trà chiều truyền thống. Royal Tea thường được phục vụ trong các dịp đặc biệt hoặc tại các địa điểm sang trọng.
5. Children’s Afternoon Tea (Trà chiều cho trẻ em)
Một phiên bản trà chiều dành cho trẻ em, với các món ăn phù hợp cho lứa tuổi như:
- Sandwich nhỏ: Nhân đơn giản như phô mai, dưa chuột, hoặc Nutella.
- Bánh cupcake, hoặc các loại bánh kẹo ngọt khác.
- Nước ép hoặc sữa thay vì trà.
6. Savoury Tea
Khác với trà chiều truyền thống có thiên hướng nhiều bánh ngọt, savoury tea tập trung vào các món mặn, như bánh mì kẹp, bánh tart nhân mặn, phô mai, hoặc bánh pie mặn. Đây là lựa chọn lý tưởng cho những ai thích món mặn hơn ngọt.
7. Strawberry Tea
Một phiên bản đặc biệt khác của trà chiều, chủ yếu được tổ chức vào mùa hè, khi dâu tây đang vào mùa. Bữa tiệc Strawberry Tea thường bao gồm trà, bánh nướng scones, kem đông và dâu tây tươi, có thể kèm thêm các món bánh ngọt từ dâu.
Khi nghĩ về trà chiều, bạn sẽ nghĩ đến những thực đơn xa xỉ trong các khách sạn hạng sang như Ritz London hay Claridge’s. Bạn sẽ tưởng tượng ra những ấm trà sứ đắt tiền với những món bánh tinh tế.
Nhưng bạn cũng có thể tái tạo không gian đó ngay trong chính ngôi nhà của mình. Với một kế hoạch khéo léo và những túi trà cao cấp của Trà Việt, bạn có thể dễ dàng thiết kế một buổi trà chiều hoàn hảo tại gia để thưởng thức cùng những người thương yêu.
Cùng xem Hướng dẫn tổ chức một buổi tiệc Trà Chiều tại nhà với những hướng dẫn chi tiết từng bước nhỏ, để bạn có thể tự mình tổ chức một buổi tiệc trà ấn tượng cho những dịp quan trọng của bạn và gia đình nhé!
Câu hỏi thường gặp
Thực đơn trà chiều điển hình bao gồm những gì?
Một bữa trà chiều tiêu chuẩn bao gồm trà Earl Grey, bánh mì kẹp ngón tay, bánh nướng Scones, và bánh xốp Victoria.
Tôi có thể dùng trà thảo mộc trong bữa trà chiều không?
Có thể. Các loại trà thảo mộc yêu thích cho bữa trà chiều bao gồm trà hoa cúc, hoa oải hương, và bạc hà.
Trà chiều cho phép bao nhiêu bánh mì kẹp cho mỗi người?
Bữa trà chiều cho phép 4 bánh mì kẹp ngón tay, 2 bánh nướng và 2 bánh ngọt cho mỗi người.
Tôi nên ăn bánh trong bữa trà chiều như thế nào?
Bánh mì kẹp không vỏ được ăn đầu tiên, sau đó là bánh nướng với kem đông và mứt, và cuối cùng là đồ ngọt.
Thời gian tốt nhất để uống trà chiều là mấy giờ?
3 – 5 giờ chiều, trễ quá thì ảnh hưởng đến việc dùng bữa tối
Ai phát minh ra nghi thức trà chiều?
Anna Maria Russell, Nữ công tước xứ Bedford.
Địa điểm tốt nhất ở London để thưởng thức trà chiều?
- Claridge’s, Mayfair
- Fortnum & Mason
- Sketch in Mayfair
- Lanesborough
Địa điểm tốt nhất Sài Gòn để thưởng thức trà chiều kiểu Anh?
- Park Lounge
- Sedona